PowerPoint Presentation

Bipolar Disorders PRESENTED BY : SIMA GHEZELBASH BSc, M.Sc. Department Psychiatric Nursing, School of Nursing and Midwifery, Isfahan University of Medical Sciences.

2. هیجان خلق ( Mood ) عاطفه ( Affect ). خلق بالا مانیا (پاتولوژیک).

اختلالات خلقی. خلق نمود درونی هیجان است: حال و هوای احساسی یا هیجانی نافذ و پایداری است که بر رفتار و درک فرد از جهان تأثیر می گذارد عاطفه ( affect ) به تظاهر بیرونی هیجان گفته می شود اختلالات خلقی ( که گاهی اختلالات عاطفی نیز نامیده می شوند) طبقه مهمی از بیماری های روانپزشکی هستند.

Bipolar Disorders Bipolar I Disorder (BID) Bipolar II Disorder (BIID) Cyclothymic Disorder Rapid Cycling Bipolar Disorder Substance/ Medication-Induced Bipolar and Related Disorder Bipolar and Related Disorder Due to Another Medical Condition.

اختلالات دو قطبی I ( Bipolar I Disorder ) ♣ تجربه یک دوره کامل مانیا به تنهایی یا با افسردگی اساسی.

تشخیص اختلال دوقطبی نوع I با خصوصیات پسیکوتیک ← وقتی مطرح است که تظاهرات خلقی توأم با هذیان و توهم باشد اختلال دوقطبی نوع I با خصوصیات کاتاتونیک ← همراه با تظاهرات خلقی اختلال علائم کاتاتونیک مشهود باشد اختلال دوقطبی نوع I شروع شده در دوره پس از زایمان ← هنگامی مطرح است که تظاهرات این اختلال در 4 هفته نخست پس از زایمان رخ دهد.

ملاک های تشخیصی DSM-5 برای هیپومانیا A . یک دوره مشخص خلق غیرطبیعی بالا توأم با احساس خودبزرگ بینی یا تحریک پذیر یا پرفعالیتی یا پرانرژی بودن (به مدت حداقل 4 روز) B . وجود سه تا یا بیشتر از علائم زیر ضمن دوره اختلال خلق: ↑ عزت نفس یا خود بزرگ بینی ↓ نیاز به خواب پرحرفی پرش افکار عدم تمرکز و پریشانی حواس افزایش رفتار هدفدار (اجتماعی، شغلی،جنسی و...) یا تحریک روانی حرکتی (یعنی پرفعالیتی بی هدف داشتن) درگیری افراطی با فعالیت های لذتبخش ( ولخرجی و ...) C . اختلال در خلق و عملکرد قابل تأیید توسط دیگران D . عدم تخریب در عملکرد اجتماعی و حرفه ای و نیاز به بستری شدن E . عدم بروز علائم متعاقب اختلالات طبی عمومی یا سوء مصرف مواد.

ملاک های DSM-5 برای اختلال خلق ادواری .A دو سال تداوم دوره های متعدد هیپومانی و دوره های افسردگی فاقد ملاک های افسردگی اساسی ( یک سال در کودکان ) B . عدم رفع علائم بیش از 2 ماه در دوره 2 ساله C . فقدان دوره های افسردگی اساسی D . پس از 2 سال ← دوره های ثانوی مانی یا مختلط ←← تشخیص اختلال دوقطبی I و خلق ادواری E . تخریب عملکرد اجتماعی و حرفه ای F . عدم بروز علائم متعاقب سوء مصرف مواد یا اختلالات طبی.

اختلال دو قطبی نوع II با ویژگی تندچرخی ( Rapid Cycling Bipolar Disorder ) دوره های متناوب مانیک خفبف و افسردگی شدید با فواصل 72-48 ساعته تکرار دوره ها حداقل 4 مرتبه در سال مزمن تشخیص افتراقی مصرف مواد یا متعاقب اختلالات طبی تمایز مانیا از اسکیزوفرنی سرخوشی و بیش فعالی در مانیا ( وجود توأم اختلال اسکیزوفرنی و مانیا: اسکیزوافکتیو ).

سیر و پیش آگهی اختلال دوقطبی I ← شروع علائم معمولا با تظاهرات افسردگی است 20-10% بیماران فقط دوره های مانیا را دارند معمولا دوقطبی با دوره های مانیک شروع و طی چند هفته کامل می شود در صورت انجام هیچ مداخله درمانی ممکن است دوره مانیک 3 ماه تداوم داشته باشد 40% تمایل به مزمن شدن دارد.

سبب شناسی اختلالات دوقطبی زمینه ژنتیکی: در صورت مبتلا بودن یکی از والدین شانس ابتلا فرزند 25 درصد و چنانچه هر دو والدین مبتلا باشند احتمال ابتلاء فرزندان 50 الی 75 درصد خواهد بود علل بیوشیمیایی: احتمالا در مانیا فعالیت آمین های بیوژنیک نظیر سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین وجود دارد نظریه های روانکاوی: مانیا دفاعی برای افسردگی است که طی مکانیسم دفاعی واکنش سازی رخ می دهد، رویکردهای روانکاوی معتقدند عزت نفس کاذب مانیا دفاعی است برای سرپوش گذاشتن بر عزت نفس پایین و احساس عجز.

درمان در اختلالات دوقطبی بستری کردن بیمار درمان های زیست شناختی (دارودرمانی و ECT ) درمانهای روانشناختی.

درمان 1. دارودرمانی داروی انتخابی اختلالات دوقطبی: کربنات لیتیوم داروهای تثبیت کننده های خلق داروهای آنتی سایکوتیک برای کنترل علائم حاد مانیا: لیتیوم + آنتی سایکوتیک ها (ضد جنون) ( مثل داروی هالوپریدول) تجویز می شود شروع لیتیوم 300mg/BID or TDS ← افزایش هر دو سه روز یکبار به میزان 300mg دوز دارو را افزایش می دهیم←← تا جایی که نتیجه تست دو بار در هفته سرم بیمار نشان دهد غلظت سرمی لیتیوم به سطح mEq /L 1/2 – 0/8 رسیده است. این میزان سطح مقبول درمانی دارو است و وقتی به این غلظت رسیدیم دیگر دارودرمانی را با همان دوز ادامه خواهیم داد حداکثر دوز مجاز روزانه این دارو 2100-900 میلی گرم است 2. شوک درمانی: در موارد مقاوم به دارو انجام می شود 3. انجام رواندرمانی توأم با دارودرمانی ← نتایج مطلوب تری در پی خواهد داشت.

تشخیص های پرستاری احتمال بالقوه برای صدمه زدن به خود یا دیگران مشخص با تحریک پذیری اختلال در تعاملات اجتماعی مشخص با دخالت های نابجا در امور دیگران و دست انداختن آنها تغییر در محتوای تفکر مشخص با هذیان بزرگ منشی کم خوابی مشخص با کاهش نیاز به خواب بعلت مانیا.

تشخیص پرستاری: احتمال بالقوه برای صدمه زدن به خود یا دیگران مشخص با تحریک پذیری مداخلات پرستاری: محیط ایمنی برای بیماران مهیا شود محرکات محیط به حداقل تخفیف داده شوند مانند نور، سر و صدا، تزئینات و .... فعالیت های هیجانی و رقابتی برای این بیماران توصیه نمی شود زیرا سبب تهییج در آنها خواهد شد فعالیت هایی مثل قدم زدن، نقاشی، باغبانی برای بیماران فاز مانیا مناسب تر است چنانچه بیمار دچار پرخاشگری به دیگران می شود باید آنها را بسمت محیط های آرام و خلوت تر هدایت کرد مثلا با همراهی پرستار برای قدم زدن داخل محوطه حیاط بروند بیماران مانیا علاقه شدیدی برای خنداندن دیگران دارند، نباید این رفتار بیماران توسط شما تشویق و تقویت شود چنانچه بیمار شدیدا تحریک پذیر باشد گاها کاربرد مهار فیزیکی ضرورت پیدا می کند.

تشخیص پرستاری: اختلال در تعاملات اجتماعی مشخص با دخالت های نابجا در امور دیگران و دست انداختن آنها مداخلات پرستاری: برای رفتارهای اجتماعی و بین فردی بیماران مانیا حد و مرز مشخصی قائل شوید و آنها را به بیمار توضیح دهید چنانچه رفتار مثبت و اثربخشی از بیمار مشاهده می شود بازخورد مثبت ارائه کنید تا رفتارهای مناسب را در آنها تقویت کنید.

فهرست منابع: انجمن روانپزشکی امریکا. راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی DSM-5 . ترجمه سید محمدی.م ، تهران، انتشارات روان. چاپ اول. 1393. Koshan m, vagaee S. psychiatric nursing, Mental health 2. 5 ed. Tehran: Andishe rafie ; 2019 (Persian) Fortinash KM, Holoday PA. Psychiatric Mental Health Nursing. San Diego: Mosby; 2008 . Sadock BJ. Kaplan & Sadock synopsis of psychiatry: behavioral sciencea /clinical psychiatry. Tehran: Shahre-abe ; 2007 ..