Хөдөлмөрийн сөрөг хүчин зүйлийн нөлөөлөл, ажлын байрны хөдөлмөрийн нөхцлийг сайжруулах нь.
Хөдөлмөрийн нөхцөл. Хөдөлмөрийн нөхцөл гэж хөдөлмөрлөх явцад ажилтны хөдөлмөрийн чадвар , эрүүл мэндэд дагнасан буюу хамссан байдлаар нөлөөлөх ажлын байрны орчинд орших хөдөлмөрийн сөрөг хүчин зүйлийн болон үйлдвэрлэлийн орчны нийлбэрийг хэлнэ. Хөдөлмөрийн нөхцөлийг дараахь 2 төрөлд хуваана..
Хөдөлмөрийн нөхцөл. 1 .Хөдөлмөрийн хэвийн нөхцөл 2 . Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөл.
Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөл. Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөл гэж - хөдөлмөрийн аюулгүй байдал , эрүүл ахуйн шаардлагын хүрээнд сөрөг хүчин зүйлсийн нөлөөллийг нь арилгах боломжгүй , хөдөлмөрийн стандартад нийцээгүй нөхцлийг хэлнэ..
Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөл. А .Хөдөлмөрийн хортой нөхцөл гэж - үйлдвэрлэлийн хортой хүчин зүйл нь эрүүл ахуйн зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс хэтэрч түүний үйлчлэл нь ажилтны бие махбодид болон үр удамд нь сөрөг нөлөөлөл үзүүлж байгаа ажлын байрны нөхцөлийг хэлнэ. Б .Хөдөлмөрийн аюултай нөхцөл гэж – ажлын байрны сөрөг хүчин зүйлийн үйлчлэл нь ажлын ээлжийн хугацаанд мэргэжлийн хурц , хүнд хордлого үүсгэж ажилтны эрүүл мэнд , амь насанд аюул учруулах ажлын байрны орчныг хэлнэ..
Ажлын байрны сөрөг хүчин зүйлс. Ажлын байрны сөрөг хүчин зүйлс нь ажилчдын эрүүл мэндэд нөлөөлж өвчлүүлэх , үхэлд хүргэж болно..
Ажлын байрны сөрөг хүчин зүйлс. 1 . Химийн 2. Физикийн 3. Эргономикийн 4. Биологийн 5. Сэтгэл зүйн.
Химийн сөрөг хүчин зүйлс. тоос , хий , уур мананцар байдлаар агаарт дэгдэн гарч байдаг химийн хорт бодисууд . Энэ нь голдуу амьсгалын замаар биед орж хортой нөлөө үзүүлдэг , арьс цочроодог ..
Физикийн сөрөг хүчин зүйлс. Физикийн - ажлын байрны шуугиан , доргион , агаарын даралт , ионжуулагч болон ионжуулагч бус туяа.
Ажлын байрны бичил цаг уурын үзүүлэлт. Үзүүлэлт Стандарт Зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ 1 Гэрэлтүүлэг / лк / Албан тасалгаа Заал Шат Коридор Склад Архив MNS 4996 : 2000 200-300 200 50-100 50-75 50 75 2 Чийглэг / % / Өвөл + 10 хэмээс доош Зун + 10 хэмээс дээш MNS 5387 : 2004 40-60 30-60 3 Шуугиан / дБ / MNS 5003 : 2000 85 4 Агаарын хэм Өвөл + 10 хэмээс доош Зун + 10 хэмээс дээш MNS 5387 : 2004 16-23 18-25 5 Цахилгаан орны хүчлэг Е кВ/м 25 8 цагаас илүүгүй 6 Соронзон орны индукц В mTл 0,01 7 Агаарын урсгалын хурд / м/с / Өвөл + 10 хэмээс доош Зун + 10 хэмээс дээш MNS 5077 : 2001 0,1 – 0,3 0,1-0,5 8 1 хүнд ногдох талбай / м2 / 6.
Эргономикийн сөрөг хүчин зүйлс. . Эргономикийн - тохиромжгүй байрлал , багаж , тоног төхөөрөмж , нэг хэвийн хөдөлгөөн . Энэ нь булчин , шөрмөс , үе мөчний эмгэг үүсгэнэ..
Биологийн сөрөг хүчин зүйлс. Биологийн – бичил биетэн , вирус , шимэгч хорхойноос биологийн гаралтай халдвар тархана..
Сэтгэл зүйн сөрөг хүчин зүйл. Ялгаварлан гадуурхах Шагнал урамшуулалд тодорхойлохгүй байх Мэдэлээл өгөхгүй байх Хөнгөлөлт эдлүүлэхгүй байх Хэт магтан сайшаах Хэт зэмлэх.
Химийн хортой бодис . Эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөлөл :.
Биед үзүүлэх нөлөөлөл. - Ерөнхий хордлого - Цочроох , сэдээх - Хэт мэдрэг болгох - Хавдар үүсгэнэ - Мутац үүсгэх.
Эрхтэн тогтолцоог гэмтээх. - Элэг болон булчирхайлаг эрхтнүүдийг хордуулах - Мэдрэлийн тогтолцоог хордуулах - Бөөрийг хордуулах - Цусыг хордуулах - Дархлалын системийг гэмтээх - Уушгийг хордуулах.
Биед нэвтрэх зам. - Амьсгалын замаар - Хоол боловсруулах замаар – залгих - Арьсаар - Хүрэлцэх , нэвчилтээр - Хөлс , тосны булчирхай.
Биеэс ялгарах зам. - Уушиг - Бөөр - Хоол боловсруулах зам - Бусад / хөхний сүү , шүлс , хөлс г.м /.
Хөдөлмөрийн нөхцөлийг сайжруулах урьдчилан сэргийлэх чиглэл.
Эх үүсвэрт чиглэсэн. - 1. Эх үүсвэрт чиглэсэн – орлуулах , тусгаарлах буюу хуурай тр-р , вакум , элегаз таслуур зэрэг шинэ ,дэвшилтэд техник , технологи хэрэглэх.
Дамжих замд чиглэсэн. - 2. Дамжих замд чиглэсэн – агааржуулалт , орчны болон биологийн сөрөг хүчин зүйлийг хянах , бууруулах , арилгах зохион байгуулалтын арга хэмжээ авах - Өрөө тасаргааны агаарын найрлага нь хүмүүсийн амьсгал , хөлс зэргийн нөлөөнөөс өөрчлөгдөж янз бүрийн өвчин үүсгэгчээр бохирдож байдаг . Ийм учраас агаарыг хэвийн үед цагт 2-3 удаа сэлгэх хэрэгтэй . Цонхны салхивчаар байгалын агааржуулалт хийгдэх бөгөөд 1 м2 талбайгаас 3 м3 агаар зайлуулж байхаар тооцдог байна. Зохиомол агааржуулалтыг вентилятораар хийнэ..
Хувь хүнд чиглэсэн. 3. Хувь хүнд чиглэсэн : – эрүүл мэндийн үзлэг , хувийн ариун цэвэр , эрүүл мэндийн боловсрол , хооллолт , хамгаалах хэрэгсэл зөв хэрэглэх , зөв сонголт Эрүүл мэндийн үзлэгт жил бүр хамруулах - өдөрт 3 удаа гараа савандаж угаах , усанд орох - “ химийн хортой бодис “ сэдэвт сургалтанд хамруулах - хор саармагжуулах бодис олгох - хошуувч , ажлын хувцас , дотуур хувцас , хормогч , бээлий олгох , зөв сонгох.
Хөдөлмөрийн нөхцөлийг сайжруулах үндсэн арга хэмжээ.
1 . Хууль , эрх зүйн. А . ХТХууль нэмэлт амралт олгох Б . ХТХууль ажлын цагийг богиносгох В . ХТХууль , хамтын гэрээ үндсэн болон тарифт цалингийн нэмэгдэл олгох Г . НДСОТТТХууль тэтгэврийн хөнгөлөлт Д . ХАБЭАТХууль ажлын тусгай хувцас , гутал , хамгаалах хэрэгсэл олгох.
2.Техник – технологийн. А. Ажлын байрыг битүүмжлэх Б . Ажлын байрыг механикжуулах В . Ажлын байрыг автоматжуулах , алсын удирдлагатай болгох , шинэ техник технологи нэвтрүүлэх г.м.
3 . Ариун цэвэр – эрүүл ахуйн. А. Эрүүл ахуйн шаардлага стандартыг мөрдөх Б . Агаарын орчинд хяналт тавих В . Агааржуулалт суурилуулж ашиглах Г . Эрүүл ахуйн зааварчилгаа өгөх Д. Тусгаарлалт хийх Е . хамгаалах хэрэгсэл хэрэглэх г.м.
4 . Эмнэлэг – биологийн. А. Эрүүл мэндийн урьдчилан сэргийлэх үзлэгт оруулах , бие бялдрын сорилын дүнг үндэслэн тухайн ажилд ажиллаж болох эсэхийг тодорхойлох Б . Эрүүл мэндийн жил бүрийн хугацаат үзлэг , шинжилгээнд хамрагдуулж өвчин эмгэгийг хугацаа алдалгүй бага үед нь оношлох , эмчилгээ хийлгэж эрүүлжүүлэх В . Биеийн эсэргүүцлийг сайжруулах ,нөхөн сэргээх эмчилгээ , сувилгаа хийлгэх , оюуны болон биеийн хүчний ажлыг зөв хослуулах , спортоор хичээллэх г.м.
Эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлэн мэргэжлээс шалтгаалах өвчнийг үүсгэдэг хүчин зүйлүүдийн ангилал.
Эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлэн мэргэжлээс шалтгаалах өвчнийг үүсгэдэг хүчин зүйлүүдээс урьдчилан сэргийлэх арга.
1 . Техник технологийн. ажлын байранд тоос, химийн бодисын ууршилт , утаа , доргион , шуугиан зэрэг бичил цаг уурын хүчин зүйлсийг зөвшөөрөгдөх норм хэмжээнээс бага байлгах улмаар бууруулах , арилгах арга хэмжээг ажлын байрыг автоматжуулах , механикжуулах замаар хэрэгжүүлэх.
2. Ариун цэвэр – эрүүл ахуйн. - Ажлын цагийн зохицуулалт хийх - Ажлын хувцас тусгай хувцас , гутлыг ажлын байранд зөв тогтмол хэрэглүүлэх - Халуун хоол , хор саармагжуулах хүнсний бүтээгдэхүүн тогтмол олгох , ажлын байранд хэрэглэх.
3. Эмнэлэг – биологийн. 3. Эмнэлэг – биологийн : - шинээр ажилд орох үеийн эмнэлгийн урьдчилсан үзлэгт чанартай оруулах - жил бүрийн хугацаат үзлэгт заавал хамруулах - биеийн эсэргүүцэл сайжруулах эмчилгээ , сувилгаа , спортоор хичээллэх ,.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.